یه چند وقت پیش، روز جهانی دیابت بود و بدیش اینه، جامعه و حتی رسانه ها، کمتر از اون چیزی که شایسته و بایسته شایع ترین مریضی غیر واگیر دار دنیاس، درباره اش صحبت کردن. ایدز و دیابت، پدیده های عصر نوین بوده و از جمله بیماریای شایع و گسترده روزگار ما هستن.
شمار افراد گرفتار به HIV مثبت که از راه روابط جنسی غیر مراقبت شده به این مریضی دچار شدن با وجود اطلاع رسانیای گسترده و وسیله پزشکی و مراقبت سلامت، روز به روز در حال زیاد شدنه و حالا، ایران با بیشتر از ۳۰ هزار مریض درگیره. گر چه خیلیا از وجود این ویروس در بدن خود بی اطلاع هستن، اما هفته سوم آذر هر سال، اتوبوسای آزمایش و مشاوره رایگان ایدز، آماده خدمت رسانی به هموطنانه.
علاوه بر این مریضی، دیابت، مریضی خاموش و بلای خانمان سوز عصر ماشینی شدن بشر، مثل ایدز با سرعت بیشتری در حال تاختنه و به نظر می رسه، اندازه قربانیایی که این مریضی طولانی تا آخر نیمه اول قرن بیست و یکم می گیره، بیشتر از کشته های جنگای خونین قرن بیستم باشه.
دیابت، هر ۶ ثانیه یه قربونی در جهان میگیره. ویدیو زیر رو ببینین.
سال گذشته در همین روزا بود که از سند ملی دیابت ایران با حضور رئیس فدراسیون جهانی دیابت، وزرای بهداشت روسیه، قزاقستان و ترکمنستان تو تهران رونمایی شد.
وزارت بهداشت، برنامه پیشگیری و کنترل دیابت رو در دستور کار داره، اما به نظر می رسه، سونامی دیابت در ایران، ایرانِ عصر ۱۴۰۰ رو تحت تاثیر قرار میده.
دیابت، در ایران به سرعت در حال رشده و گفته شده تا سال ۱۴۱۹ هجری شمسی، بیشتر از ۹ میلیون ایرونی به این مریضی گرفتار می شن.
یعنی شاید تا ۲۰ سال آینده، ۱۰ درصد جمعیت ایران، دیابتی هستن.
الان، حدود ۵ میلیون ایرونی به دیابت گرفتار هستن که بدیش اینه مثل ایدز، نصف اونا از مریضی خود خبر ندارن. تهرانیا و مازندرانیا، بیشترین تعداد مبتلایان رو در اختیار دارن.
آمارا پیش بینی می کنه تا همون سال ۱۴۱۹، بیشتر از ۶۴۲ میلیون نفر از جمعیت کره زمین، دیابتی باشن. این اخطار بزرگ به آینده بشریته که با مشکلات بسیار زیاد ای روبرو میشه. اینکه درصد قابل توجه ای از جمعیت کره زمین در ۵ قاره، به یه مریضی طولانی گرفتار باشن، خیلی از فرصتای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی رو از آینده قرن بیست و یکم سلب می کنه.
مریضی دیابت بین ایرانیا، هرساله بین ۳ تا ۱۷ هزار میلیارد تومن از اقتصاد کشور رو بر باد میده تا هزینه های سلامت و پیشرفت بهداشت عمومی و آموزش، صرف مقابله با این مریضی در کشور شه.
به گفته کارشناسان، آگاهی مردم از این مریضی بسیار کمه و بسیاری، این مریضی رو شوخی گرفتن. کارشناسان امیدوارن، سند ملی دیابت، راه حلی واسه کاهش گسترش این مریضی در کشور باشه.
مریضی دیابت چیه؟
مریضی دیابت، مریضی مزمنیه که با مشکل در تولید و کارکرد انسولین در بدن ایجاد می شه و ۲ نوع داره.
یکی، دیابت نوع اول که به انسولین وابسته و در کودکان و نوجوانان دیده می شه.
دیگری، دیابت نوع دوم که در افراد بزرگسال دیده می شه و معمولا به دلیل مشکل در کارکرد انسولین تشکیل می شه.
علائم دیابت چیه؟
در دیابت نوع اول، تکرر ادرار و عفونتای ادراری و نوشیدن آب زیاد و پر ادراری و بعضی وقتا خستگی و گرسنگی همیشگی، از جمله علائم دچار شدن به دیابته. در بزرگسالان، شاید وجود داشته باشه اما بی خبر باشن. آسیب چشمی، از جمله علائمیه که پزشکان چشم میفهمن که شما به دیابت گرفتار هستین.
اگه مشکل کلیوی دارین، حتما آزمایش دیابت بدین. گسترش دیابت در بدن شما، از کار افتادن کلیه رو منجر می شه.
سکته های قلبی و مغزی و کسایی که مشکلات قلبی پیدا می کنن می تونه از علائم دچار شدن به این مریضی خاموش باشه.
چه کسایی در خطر دیابت هستن؟
این سوال رو خیلیا می پرسن. آدمایی که بالای ۳۰ سال سن دارن و کم جنب و جوش هستن و مواد غذایی پر شکر و چرب مصرف می کنن و با فشار خون دست و پنجه نرم کرده و سابقه خانوادگی مثبت دیابت دارن، در بالاترین سطح دچار شدن به این مریضی قرار دارن.
اگه همسر شما دو سقط جنین داشته، شاید در برابر قوی دیابته. دیابت حاملگی هم هست که حالا در بیشتر مراکز درمانی کشور، مورد آزمایش و بررسی قرار میگیره.
چه کنیم دیابت نگیریم؟
راهکارهای زیادی واسه جلوگیری از دچار شدن به این مریضی خاموش طولانی خانمان سوز که بعضی وقتاً به قطع پا و دست بیماران می رسه هست:
- کنترل قند خیلی با اهمیته.
- نمکدان رو از سر سفره واسه همیشه خط بزنین.
-
- مصرف بستنی، آدامس و مربا و بیسکوئیت رو کاهش داده و به خشکبار ایرونی روی بیارین.
- نونای سبوس دار مانند سنگک رو بیشتر استفاده کنین.
- حبوبات رو جانشین مصرف پروتئین حیوونی کنین.
-
- سبک زندگی سنتی خود رو تغییر بدین. کم تحرکی و اعتیاد به ماشین سواری رو کنار بذارین.
- سبک زندگی دیحیتالی خود رو تغییر بدین. کم تحرکی و اعتیاد به اینترنت، گامای اول دچار شدن هستش.
- بیشتر ایرانیا، حجم کالری روزانه مازاد بر نیاز مصرف می کنن.
- مصرف نون، برنج، شیرینی جات رو کم کنین.
- مصرف خرما و توت خشک رو جانشین قندهای بزرگ کنین.
- رژیم غذایی منظم و مناسب رو در نظر داشته باشین.
- روزانه دست کم نیم ساعت فعالیت بدنی داشته باشین. فضای بسته یا باز مهم نیس.
- اگه قادر به ورزش کردن نیستن، همون نیم ساعت رو پیاده روی تند بکنین.
- کنترل وزن ماهانه رو در نظر بگیرین. هر چقدر وزن شما متعادل باشه، خطر دچار شدن کم میشه.
- با میوه و سبزیجات در وعده های غذایی خود آشتی کنین.
- شیرینیای جور واجور و رنگارنگ و وسوسه کننده رو تو یه برنامه وقتی، کم کنین.
- میوه هایی که شیرینی زیادی دارن، کمتر استفاده کنین.
- فروشگاه های عرضه کننده اجناس غذایی مخصوص دیابتیا، حتی واسه شمام خوبه.
نوشیدنیای خوب و بد واسه دیابتیا
دیابتیا، باید نوشیدنیای خاصی رو مصرف کنن. مجله معروف ساینس تازگیاً اعلام کرد، بیماران دیابتی نه فقط باید به رژیم غذایی خود دقت کنن، بلکه در نوشیدنیا هم باید دقت لازم رو به عمل بیارن. بیماران دیابتی واسه کنترل قند خون، باید رژیم غذایی متعادل داشته و در خوردن و نوشیدن دقت کنن.
پس اون چیزی که به عنوان بهترین نوشیدنی واسه افراد گرفتار به دیابت معرفی می شه، یا خیلی کم کالری یا بدون کالری میشه. آب، قهوه و چای شیرین نشده و نوشیدنیای کم کالری، بهترین انتخاب واسه تلاش واسه نبود دچار شدن به دیابت میشه.
چای گیاهی و شیر، گیاهان مفیدی واسه بیماران دیابتی و حتی کسایی که دوست ندارن که دیابت بگیرن، میشه. ریشه شیرین بیان، با طعم خوب، می تونه دم نوش خوبی باشه. سطح قند خون رو افزایش نمی ده و به کاهش قند خون بیماران کمک می کنه.
نوشیدنیای شیرین، شکلای جور واجور نوشابه های گاز دار بخاطر اینکه سطح قند خون رو زیاد می کنن، واسه بیماران دیابتی و حتی غیر دیابتی مضره.
مراکز دیابت کشور
تو تهران، کلینیک تخصصی سلامت و دیابت تابان شهرک غرب، سالهاست که یکی از مقصدهای بررسی فعالیت بیماران دیابتی در پایتخت هستش.
واسه بررسی وضعیت خود، یا راهنمای دوستان دیابتی واسه کنترل مریضی، می تونین از پرتال این مرکز استفاده کنین.
این کلینیک تخصصی در بلوار دادمان، نبش خیابون درختی شماره ۱۰۰ قرار داره.
انجمن اطلاع رسانی دیابت گابریک هم از جمله مراکز غیر دولتی فعال در این میدون هستش.
پرتال این مجموعه در این نشانی قرار داره.
مثل سایت ایدز ایران، این پرتال هم به نظر می رسه مشاهده اطلاعاتش بعضی وقتا خالی از لطف نباشه.
این انجمن تخصصی دیابت، در میدون آرژانتین، خیابون خالد اسلاموبلی، کوی شانزدهم قرار داره.
انجمن دیابت ایران هم از جمله مجموعه های فعال در مورد مقابله با گسترش این مریضی خاموش در کشوره. واسه باخبر شدن از برنامه های مشاوره ای اونا به این لینک مراجعه کنین.
یه سایت اطلاع رسانی عمومی هم در مورد دیابت طراحی و راه اندازی شده که به ما اطلاعات خوبی درباره پیشگیری از دیابت میده. این سایت که دیابتی اسمشه، اولین پرتال تخصصی آموزش دیابت در کشور هستش.
اطلاعات دارویی، تغذیه ای و مشاوره آنلاین، از جمله خدمات این درگاهه.
تازگیاً کلینیک تخصصی دیابت و بیماریای متابولیک تو تهران راه اندازی شد.
واسه به دست آوردن جزییات بیشتر به این درگاه مراجعه کنین.
کلینیکای تخصصی دیابت در سطح تهران در مرکز شهر قرار داره.
کلینیک شماره ۱ در خیابون کارگرشمالی- خیابون شهریور-چهارراه اول- جنب درب اورژانس مرکز قلب تلفن ۵-۸۸۳۳۴۱۹۲ قرار داره و واسه دریافت نوبت، داخلی شماره ۱۱۰ رو شماره گیری کنین.
کلینیک شماره ۲ درخیابان انقلاب- نرسیده به میدون فردوسی– اول خیابون استاد نجات الهی- پ ۴ تلفن: ۹-۸۸۸۰۸۰۰۵ قرار داشته و واسه نوبت دهی، داخلی شماره ۳۰۰ رو شماره گیری کنین.
دیابت رو جدی بگیریم
ایدز و دیابت رو باید جدی تر از قبل بگیریم. بیماریای خاموشی که روز به روز تعداد بیشتری از شهروندان دهکده جهانی و به خصوص هموطنان رو گرفتار می کنه و نبود اطلاع رسانی کافی و نبود آگاهی بیماران به وضعیت خود، آینده اقتصاد و سلامت و بهداشت ایران رو با تهدید جدی روبرو می کنه.
به نظر میاد، مدیریت سلامت، به عنوان مهم ترین ارکان پیشرفت تو یه کشور، امروزه باید در فهرست مقولات راهبردی در سطوح پدافند غیر عامل کشور روش زوم شده و اولویتای نظام، هم جهت با کنترل و پیشگیری از بیماریای قرن جدید، تعریف و راهبری شه و تماشاگر اجرای کامل سند کنترل دیابت در سالای آینده باشیم.
همونطور که در بالا خوندیم، کم تحرکی، مریضی قرن بیست و یکم که زندگی ماشینی و سبک زندگی دیجیتالی و اعتیاد به شبکه های اجتماعی هم در داغ تر شدن تنور اون بی تاثیر نبوده، دلیلی واسه دچار شدن به مریضی خاموش قرنه. مراقب زندگی سنتی باشیم و با زندگی کم تر قندگرا و پر جنب و جوش و سنتی آشتی کنیم.
به شما خواننده گرامی پیشنهاد می کنیم، همین امروز با مراجعه به یکی از مراکز تست رایگان دیابت، از وضعیت قند خون و دچار شدن به دیابت، آگاهی یافته و دیگه دوستان و آشنایان رو هم به انجام این تست، تشویق کنین.
هزینه پیشگیری، همیشه بسیار کمتر از درمانه.
امروز رو «درست» زندگی کنیم.